---

Roulette, 2006–2009, Koehoornplein
Manfred Pernice (D)


Het meerjarige kunstproject Roulette is in mei 2006 van start gegaan. Op uitnodiging van Beyond selecteert Manfred Pernice elk half jaar beelden uit de collectie van de gemeente Utrecht. De basis voor dit werk bestaat uit een installatie van door Pernice ontworpen betonnen sokkels op een rotonde aan het begin van de Verlengde Vleutenseweg. Hierop worden de beelden tentoongesteld: van bronzen beelden tot betonnen zitelementen, van figuratieve sculpturen tot abstracte speelplastieken. Pernice is verantwoordelijk voor de selectie en presentatie van de werken. De vijf ‘rondes’ die hij gerealiseerd heeft, geven blijk van zijn fascinatie voor verschillende stromingen en thema’s uit de monumentale beeldhouwkunst. Roulette maakt zichtbaar hoe kunstwerken in een bepaalde context functie en betekenis krijgen of – samengebracht in een unieke opstelling zoals op de rotonde – op elkaar inwerken. De lege plekken die verwijderde werken in de stad nalaten, maken deel uit van het concept. Ze wekken verontwaardiging, leiden tot protest of juist tot het tonen van genegenheid; emotionele reacties die aantonen dat kunst in de openbare ruimte deel uitmaakt van een complex krachtenveld.
In 2009 sluit Pernice af met een zesde en tevens laatste ronde van Roulette. Daarvoor maakt hij van de betonnen sokkels een ‘eigen werk’. In 2010 wordt de tijdelijke rotonde opgeheven om plaats te maken voor bouwwerkzaamheden aan Leidsche Rijn Centrum.


Roulette 6e ronde. Foto: Misha de Ridder


Roulette 5e ronde. Foto: Misha de Ridder


Roulette 4e ronde. Foto: Misha de Ridder


Roulette 3e ronde. Foto: Misha de Ridder


Roulette 2e ronde. Foto: Misha de Ridder


Roulette 1e ronde. Foto: Misha de Ridder

---

Datum: Zondag 13 mei 2007
Locatie: Rotonde Koehoornplein (Verlengde Vleutenseweg)
Activiteit: Ter gelegenheid van de opening van de derde ronde van Roulette waren de zoon en kleinzoon van Pieter d'Hont aanwezig. Zij onthulden een beeld van hun (groot)vader. Het beeld Zich oprichtende vrouw werd onthuld door de Utrechtse schrijver Ronald Giphart. Aansluitend konden belangstellenden de feestelijke activiteiten bijwonen op het terrein van Het Gebouw. Ronald Giphart gaf er een lezing. Hij vertelde over de bijzondere geschiedenis van het Herderplein en het beeld Zich oprichtende vrouw. Voor kinderen was er een workshop boetseren.





Datum: 27 oktober 2006
Locatie: Tuindorp Oost (Zwaardemakerlaan)
Activiteit: Roulette omvat meer dan alleen presentaties van kunstwerken op de rotonde in Leidsche Rijn. Zo werd in 2006 de terugkeer van een beeld naar zijn vertrouwde plek in de stad gevierd. Op vrijdag 27 oktober werd de De Barmhartige Samaritaan van Piet Esser op feestelijke wijze onthuld in Tuindorp Oost (Zwaardemakerlaan). Aansluitend werd in de nabij gelegen Jeruzalemkerk een lezing gehouden over dit kunstwerk in relatie tot Roulette.




Datum: 31 oktober 2006
Locatie: Rotonde Koehoornplein (Verlengde Vleutenseweg)

Activiteit: Op 31 oktober plaatste Manfred Pernice vijf nieuwe beelden op de rotonde Koehoornplein in Leidsche Rijn. Hiermee werd de tweede ronde ingeluid van het meerjarige project Roulette. Van de zes beelden die er vanaf mei 2006 te zien waren, keerden vijf werken terug naar de stad. Groep schapen van Arie Teeuwisse bleef nog een half jaar staan. De tweede ronde bestond verder uit: Denker van Lotti van der Gaag, Drie ezels van Floyd DeWitt, Gehender/Gaande man van Fritz Wotruba, Moeder met kind en bok van Frank Letterie en Suzanna van Oscar Jespers.

---

De Duitse kunstenaar Manfred Pernice (1963, Hildesheim) woont en werkt in Berlijn. Daar studeerde hij beeldhouwkunst aan de Hochschule der Künste. Hij doceert nu zelf beeldhouwkunst aan de Akademie der bildenden Künste in Wenen. Een beeldhouwer in traditionele zin is deze kunstenaar allerminst. Pernice is eerder te omschrijven als een beeldend chroniqueur, iemand die allerlei gegevens en artefacten uit zijn omgeving verzamelt en bij gelegenheid in een nieuwe, verhalende samenhang toont. Zo is een van zijn installaties geënt op de legendarische Berlijnse metrolijn U5. Een houten loopplank leidt de bezoeker langs flarden uit het dagelijks leven van de voormalige DDR, een videoverslag van een reis met de metro en documenten over de geschiedenis van de stad.
In 2004 nam Manfred Pernice deel aan het kunstproject LAB in het Kroller Muller Museum in Otterlo. In april 2007 werd in het Skulpturenpark in Keulen het monumentale werk Peilanlage Forelle geplaatst. In datzelfde jaar was hij met werk vertegenwoordigd op de internationale tentoonstelling Skulptur Projekte Munster.

---

DOSENFELD'00 (2000)

Sokkels en doosachtige elementen keren veelvuldig terug in het werk van Pernice. Hij is een bouwer, met een fascinatie voor ruimtelijk constellaties en de context waarin deze geplaatst worden. Zelfstandig gebruikt dienen de sokkels en dozen als elementen voor architectonische bouwwerken. Maar ze zijn ook dragers van ‘data’: zelfgemaakte beelden, gevonden voorwerpen, (persoonlijke) documenten uit archieven en dergelijke. De eenvoudige volumes representeren de mens zoals die bepaald en gevormd wordt door afkomst, habitat, sociale klasse of opvoeding. Pernice brengt dergelijke elementen concreet samen, als ging het om een ontmoeting tussen mensen, zoals in Dosenfeld'00 (2000).

Of hij tornt aan hun samenstelling, breekt ze open, toont hun kwetsbare constructie of plaatst, zoals in Roulette, steeds nieuwe beelden op hun rug. Gute Nachbarschaft noemt hij dit bijeenbrengen van verwante, maar in werkelijkheid onafhankelijke elementen. Met zijn soms relatief kleine ingrepen creëert hij een schier eindeloze reeks dwarsverbanden. Zo brengt hij met Roulette niet alleen de sociale en culturele betekenis van traditionele sculptuur over het voetlicht, maar maakt hij ook ‘het oude’ leven weer onderdeel van ‘het nieuwe’.